Geschiedenis

Tijdens de feestelijkheden van 15 jaar Havankpark in het laatste weekend van augustus 2014 heeft Remi Adriaansz een tentoonstelling gemaakt over de geschiedenis en wording van onze wijk. Hier onder een kleine impressie wat er toen te zien was.

Anno 1771

Copyright voor informatie: Fries Scheepvaart Museum

G. du Pon, Leeuwarden geschilderd behangsel voorstellende de Dokkumer Ee

Geschilderd behangsel. Afbeelding van de Dokkumer trekvaart bij Snakkerburen. Op de voorgrond door een man getrokken boot met daarin een vrouw. Op de achtergrond een trekschuit die wordt getrokken door een paard met daarop een ruiter. Aan de horizon een torenspits. Links een boerderij. Ervoor een kakebonk en vee. Rechts een kade met een industrie molen. Op de kade een aantal mensen en huisdieren.

Het VierhuisHet vierhuis

Het ‘Vierhuis’, een kop-hals-rompboerderij met een voorhuis als een luxe buiten, is een kleine state. Rond de boerderij lagen 48 pondematen grond. Op het schilderij was dit Vierhuis er maar pas. Het was niet de eerste bebouwing op deze plek. De vroegste vermelding van een gebouw over de functies bestaat geen zekerheid – is in een consentbrief uit 1437 en wel onder de naam “Fyorhustera gued”. In 1890 werd de boerderij van de schildering vervangen door de huidige mooie stelpboerderij.

Kalkoven

Fotoreproductie uit 1985 van een foto uit c.1905

© Beeldbank Leeuwarden

Natuurlijk was nauwelijks industrie in het gebied van het Havankpark. Op één uitzondering na: de kalkbranderij aan de Dokkumertrekweg. Het gebouw staat er nog steeds. Ook de nabijgelegen Kalksloot heeft haar naam daar aan te danken.

 

In de kalkbranderij werd schelpen verhit tot een temperatuur van duizend graden Celsius. De op deze wijze geproduceerde ongebluste kalk werd vervolgens met water geblust om metselkalk te verkrijgen.

Het ‘Havankpark’ keek wel uit op industrie. Op de hoek van Vierhuisterweg en de Dokkumer Ee, ziet men aan de overkant een groot roze gebouw. Dit is nog een restant van de voormalige Olieslagerij Hommema. In de 18e eeuw stond daar oliemolen De Drie Gouden Kroonen.

Tuinbouw rond de stad.HCL001037725

Tot in het begin van de jaren zeventig van de vorige eeuw was Leeuwarden omringd door een groene gordel van boomgaarden, tuinderijen en kassen. Vaak gelegen aan het water, om het vervoer naar de stad mogelijk te maken. Zo waren er tuinderijen aan weerszijden van de Potmarge en in het noorden van de stad aan de Dokkumer Ee.

Het terrein wat nu Havankpark heet was zo’n gebied. De tuinderijen werden beheerd en bewerkt door bewoners uit het aan de overkant gelegen Snakkerburen.

Het gebied was eigenlijk alleen goed bereikbaar via het water. Vanuit Leeuwarden kon men te voet via het jaagpad. Met karren en wagens moest men via de Vierhuisterweg. De verbinding naar de eeuwenoude bekende plaats ‘Het Vierhuis’.

Vanaf 1900 waren er vier bedrijven actief in dit gebied:

Familie van der Woude. (potplanten) De heer en mevrouw wonen nog steeds in hetzelfde huis (hoek Vierhuisterweg en Manon de Bercystraat). Zij wonen er sinds 1963, toen veel kwekers bij hun bedrijf gingen wonen. Door het aardgas konden de kassen verwarmd worden, maar toezicht was dan wel noodzakelijk. > gebied Joram Jorkinstraat

Familie van der Weide (bloemen en groenten). Dit bedrijf bevond zich op het noordelijke gedeelte vanaf de kalkvaart tot de vierhuisterweg waar nu de Carlierstraat is.

Familie Oegema (potplanten) Kassen en tuinen op het gebied van de Carlierstraat. Het huis daarvan ligt tussen het Jaagpad en de Carlierstraat (woning architect Walon)

Familie Bakker (groenten) Kassencomplex in het overige gedeelte. De woning staat er nog steeds. Het ligt aan de Havanklaan (2) bij de Kalksloot.

Vruchten uit het verleden.

Behalve dat het Havankpark nog steeds een bloeiende omgeving kent, is er helaas weinig wat herinnert aan het vruchtbare verleden. Op één uitzondering na. Er staan nog twee perenbomen aan de andere kant van de sloot langs het Circus Mikkeniepad. Deze bomen stonden in een rij van vijf op het kleine stukje grond naast de kassen van Oegema. Volgens kenners zijn ze wel tachtig jaar oud. Zeer vruchtdragend. Dit jaar (2014) is de oogst wel 150 peren per boom. Om u een stukje van het verleden te laten proeven stond er in de feesttent tijdens het wijkfeest 15 jaar Havankpark, een kistje met peren van deze bomen.

De wijk nu

© Sipco Feenstra

© Sipco Feenstra leeuwarden december 2008

©Sipco Feenstra

Sipco Feenstra leeuwarden 2008